Buteyko Metodu ile Sağlıklı Solunum
Nefes almak vermek, solunum sisteminin temel işlevidir. Nefes alma süreci solunum sistemi içinde gerçekleşir ve solunum sisteminin bir parçasıdır.
Solunum sistemi, en basit tanımla oksijenin hücrelere ulaşmasını, karbondioksitin ise hücre dışına atılmasını sağlayan sistemdir.
Fonksiyonel bir solunumda, solunum sisteminin normal ve etkili bir şekilde çalışmasından bahsedebiliriz. Akciğerlerin yeterli oksijen ve karbondioksit seviyelerini koruyarak, kan dolaşımına yeterli miktarda oksijen sağlayabilmesi olarak da anlatılabilir.
Fonksiyonel solunum ayrıca, solunum kaslarının ve diyaframın düzgün bir şekilde çalışmasını ve solunum işlemi için gerekli olan hava akışının sağlanmasını içerir. Yeterli miktarda oksijen alınmasını ve karbondioksitin atılmasını sağlar.
Fonksiyonel solunum, solunum sistemi fonksiyonlarının yanı sıra, vücudun genel sağlığı ve dengesi için de önemlidir. Solunum sistemi fonksiyonları bozulduğunda, örneğin astım veya KOAH gibi solunum yolu hastalıkları gibi durumlarda, fonksiyonel solunum da etkilenebilir.
Normal şartlarda solunumda alınan her bir nefes yaklaşık 500 ml havaya karşılık gelir. Pek çok tıp kitabında bu miktar 5-6 lt hava olarak geçer. Sağlıklı olan solunum hacmi dakikada 4 veya 6 litredir.
Sağlıklı bir kişide dakikada solunum sayısı; Yetişkinlerde dakikada 12-20 Çocuklarda dakikada 16-22 Bebeklerde dakikada 18-24 olarak kabul edilir.
Bozulan, dolayısıyla hızlanan ve fazla olan solunumun etkilerini azaltmak, ortadan kaldırmak, sağlıklı solunuma yeniden kavuşabilmek için Dr. Buteyko’nun öncülük ettiği bir metot olan (Buteyko nefes) solunumu yavaşlatmak ve daha az nefes almak etkili bir yoldur.
Nefes almakla yavaş nefes almanın aynı şey olmadığının altını çizmek gerekir.
İdeal nefesi ve ideal nefesin sağladığı tüm sağlık faydalarını elde etmek için, daha küçük miktarlarda, daha az nefes alıp vermek, yani daha az hava solumaktır.
Bir efsaneye göre, Japonya’daki samuraylar bir askerin hazır olup olmadığını, askerin burun deliklerinin altına bir tüy yerleştirerek test ederlerdi. Asker nefes alıp verirken tüy hareket ederse asker görevden alınırdı. Düşünsenize nefeslerini o kadar yavaşlatmalılar ki tüy hareket etmemeli.
Hayal edebildiniz mi? Mümkün mü?
“Evet Buteyko Metodu ile Mümkün”
Sağlıklı solunum nefesin burundan alınıp burundan verildiği, sessiz, sakin, çabasız, düzenli, gözle görünmeyen ve diyaframın aktif olduğu solunumdur.
Bu solunum çeşitli faktörlerle bozulmaya uğrayabilir. Tekrar sağlıklı solunuma kavuşmak konusunda Buteyko metodu sağlıklı veya birtakım sağlık sorunları yaşayan kişilerde destekleyici bir yöntem olarak karşımıza çıkmaktadır.
BUTEYKO Metodu Sağlıklı Solunumu Nasıl Destekler, Nasıl Ortaya Çıkmıştır?
Buteyko metodu, 1940’lı yılların sonlarına doğru Doktor Konstantin BUTEYKO tarafından geliştirildi. Dr. Buteyko nefes konusunda sağlık sorunu yaşayan bireylerle neden çalışmaya başladı ve ne gibi yöntemler izledi konusuna değinelim.
Buteyko “İnsanın nasıl çalıştığını öğrenirsem, hastalıklarını da tıpkı bir makinenin bozukluklarını teşhis eder gibi teşhis edebileceğimi düşünüyorum” diyerek hastalıkların ve özellikle kendi hastalıklarının çözümlerine odaklanmaya başladı.
Kendisinin de şiddetli yüksek tansiyon ve yüksek tansiyonuna eşlik eden baş, karın ve kalp ağrısı şikayetleri vardı. Bunlar için birçok ilaç kullanıyordu.
Dr. Buteyko araştırmaları sırasında; “Kanserli hücreyi vücuttan kesip alarak kanserden kurtulabilirsiniz ama hipertansiyondan kaçamazsınız” düşüncesiyle hem hastaları hem de kendisi için yapabileceği en iyi şeyin belirtileri azaltmaya çalışmak olduğunu savundu.
Dr. Konstantin Pavlovich Buteyko
Kendi solunumunun ölüm döşeğindeki hastalar gibi hızlı ve sesli olduğunu fark ettiğinde, göğsüyle karnını gevşetip burnundan nefes alabilmek için daha az nefes alma çalışmalarına başladı. Sadece birkaç dakika içinde başındaki, karnındaki, kalbindeki ağrının hafiflediğini, daha sonra önceki hızlı nefesine geri döndüğünde kısa bir sürede ağrılarının tekrar başladığını fark etti.
Bununla birlikte aklına gelen soru şu oldu Dr. Buteyko’nun:
“Peki ya normalden daha hızlı nefes almak, hipertansiyon ve baş ağrılarının sonucu değil de nedeniyse?”
Buteyko nefes metodunun en önemli başlangıç noktasının bu soru olduğu düşüncesindeyim.
Dr. Buteyko aylarca hastalarının baş uçlarında oturarak onların sağlık durumlarını gözlemledi. Bu gözlem sırasında hastaların nefeslerinin, hastalığın seyrinin kötüye gitmesiyle paralel olarak büyüdüğünü ve hızlandığını fark etti. Hastalığın ilerlediği safhalarda kişilerde tespit ettikleri;
• Nefes alıp verirken, göğüs ve karın hareketlerinde artış
• Nefeslerinin ritmi, dışarıdan rahatlıkla duyulacak kadar gürültülü ve hızlı olması
• Sık sık iç çekiyor olmaları ve
• Ağızlarından nefes alıp veriyor olmalarıydı.
Zamanla sadece nefeslerini gözlemleyerek hastaların ölüme ne kadar yaklaştıklarını anlayabilir hale geldi.
Dr. Buteyko konuya bir de şu açıdan bakmaya başladı.
“Vücudun ihtiyaç duyduğundan sadece %20, hatta %10 bile daha fazla nefes alması sistemin kapasitesinin üstünde çalışmasına neden olur. Bu durumda sistemler er ya da geç zayıflayacak ya da bozulacaktır. Çok fazla nefes almak insanı hastalandırıyor ve iyileşmelerini engelliyor olabilir miydi?”
Dr. Buteyko çalışmaları sırasında sağlıklı kişilerin nefes alma alışkanlıklarındaki inanca da yöneldi. Daha derin nefes almanın büyük ve hızlı nefes almak olmadığını da savundu.
Tüm gözlem ve çalışmaların ortak amacı kişilerin, özellikle de sağlıksız kişilerin olabildiğince metabolik ihtiyaçları doğrultusunda nefes almalarını sağlamaktı. Bu da her zaman daha az ve daha yavaş nefes almak anlamına geliyordu. Dr. Buteyko, araştırmalarını yoğunlaştırdı ve çalışmalarını geliştirmek için birebir laboratuvarda çalıştı. Bu metot 1990’lı yıllarda batıya geldi ve günümüzde pek çok ülkede halen öğretilmeye devam etmektedir.
Buteyko Nefes Metodu, çeşitli sebeplerle bozulan solunumun, bedensel, ruhsal ve zihinsel sağlığa etkilerini minimize etmek, tekrar düzenli ve sağlıklı haline kavuşmasına destek olan bir metottur.
BUTEYKO metodu ile hangi kategorideki bireylerle çalışabiliriz?
Sağlıklı Yetişkin, Ergen ve Çocuklar (5-18 yaş)
Birtakım sebeplerle solunumu, nefes alışkanlıkları bozulmuş olan sağlıklı bireyler.
Sağlıksız Kişiler veya Yaşlılar
Astım, KOAH, Rinit (Alerji) Uyku apnesi (Uyku testi yapılmış ve teşhis konulmuş), Horlama, Panik bozukluk, anksiyete, depresyon gibi psikolojik sorunlar
Buteyko Uzmanımıza Danışın
Buteyko Nefesi hakkında ayrıntılı bilgi almak için formu doldurun en kısa sürede size dönüş yapalım.
