Farkındalık Nedir? Hayatlarımıza Neler Katabilir?
Mindfulness kavramının kapsamını farkındalık ve hatırlamak diye çizebiliriz.
Mindfulness dikkatin bir niteliğidir. Şimdiki an içinde olana açık, yargısız, nazik, arkadaşça bir tutumla dikkati yönlendirme tutumudur. Farkındalık ışığının tutulduğu alan bize hatırlama ve yeniden fark etme kapılarını da açan bir anahtardır.
An içinde gerçekleşen her ise onunla olabilmek, kalabilmektir.
Kimi an duygular, düşünceler dikkatini çeken iken, bazen duyuların aracılığı ile farkındalığını dolduran duyumların olabilir… Diyebiliriz ki mindfulness an içinde olan her ne ise; duygular, düşünceler, duyu organlarından gelenler, bedensel duyumların dahil onlara açık, yargısız, nazik, arkadaşça dikkatini yönlendirmek ve olanı saf farkındalık ile gözlemlemektir.
Olan her ne ise; bir gözlemci olabilmek… Aynen sinemaya biletini almış, filmi izleyen bir seyirci gibi.
Zihninde dolaşan düşünceleri görebilmek, yaşadığın duyguları tanıyabilmek ve anlayabilmek, gündelik hayatta yaptığının tam tersi bir şekilde onları isimlendirmediğin ve yargılamadığın için tepki vermeden onlarla kalabilmektir. Mindfulness aslında varoluştan bu yana insanoğlunun sahip olduğu ancak zaman içinde yapan zihin modunun sürekli aktif olması ile zayıflamış bir yeteneğimiz / kasımızdır. Zaman içinde gücünü kaybetmiş kasımızı uyguladığımız pratiklerle tonlarken DOĞRU TEPKİLER VEREBİLME SANATI’nı hayatımıza yeniden almış oluruz.
Mindfulness kelimesini duyduğumuzda iki şey aklımıza gelmeli.
1. Dikkatin bir niteliği,
2. Hatırlamak
Mindfulness öğretisi ile zihnimizde açık, alıcı, berrak, huzurlu, farkında, sakin bir alan oluştururuz. Hayatın akışında, telaşında genellikle gözümüzden kaçırdığımız güzellikleri yakalamamızı sağlayan mindfulness çoğu zaman hayatımızdaki kaygıları ve zorlukları bize fayda sağlayacak şekilde yönetmemizi de sağlar. Mindfulness; olan ile kalabilmek, yan yana durabilmek, yüzünü olana dönebilmek, KASE’yi büyütebilmektir.
Mindfulness egzersizleri ile beynin bütününde uyumluluk artar, bireylerin bütün beyinli olmasına destek sunar. Nöroplastisiteyi; beynin yeniden şekillenmesi, yeni ağlar oluşturmasını destekler.
Mindfulness Ne Değildir?
Mindfulness bir ritüel, bir din değildir. Doktrinleri, kuralları yoktur. Kişilere, gurulara, öğretmenlere bağlı bir ilişki gerektirmez.
Mindfulness olaylara pozitif enerjiyle yaklaşalım, evrenden pozitif şeyleri çekelim kalıplarında bir motto değildir. Olaylara olumlama yaparak değil olduğu gibi yaklaşmaktır.
Mindfulness rahatlama değil, farkındalığı besleyen, uyanık bir beden ile dikkati olana yönlendirdiğin egzersizlerden oluşur.
Mindfulness kişisel bir çalışmadır. Herkes tarafından istediği her an ve her yerde uygulanabileceği günlük hayat pratiğidir.
Buda, Mevlana, Zen ve Tao felsefelerindeki kişinin an içinde olan ile ilişkisini gözlemlemeyi, arzu, öfke, hırs, nefret gibi kişiyi zehirleyen duygu ve düşünceleri fark etme, gözlemleme ve dönüştürme araçlarını içerir.
Genel olarak hiçbir şey düşünmeme hali sanrısı olan mindfulness bilinenin tam aksine sürekli zihnimizde dolanan düşünceleri onları yargılamadan, hikayelerine kapılmadan, öyküsel benlik yerine deneyimsel benlik ile olanı izleme, gözlemleme becerisidir.
Yapan Zihin modundan Varolan Zihin moduna geçişi sağlayan pratikler bütünüdür.
Mindfulness Nasıl Yapılır, Nasıl Uygulanır?
Minfulness formal ve informal egzersizler olarak hayatımızda yer bulur.
Formal egzersizler; gün içinde sakin bir zaman, rahatsız edilmeyeceğiniz bir ortamda yönlendirilmiş nefes ve meditasyon pratiklerini içerir.
İnformal egzersizler; gün içinde, yaptığımız her eylemde, dile gelen her duygu ve düşüncede farkındalıkla yer almayı hedefler. Bu diş fırçalamak, araba kullanmak, çalışmak, yürümek, yemek yemek, kahve içmek, kitap okumak, duş almak, köpeği dolaştırmak, yemek yapmak, arabayı yıkamak, evi süpürmek bile olabilir. Gün içinde her ne yapıyorsan sadece o işi yapmak, an kesitinde tüm duyu, duyumlarınla yaptığında olmak.
Tüm mindfulness formal ve informal egzersizlerinde nefesi bir çapa olarak kullanırız.
Balığa çıktığınız sandalı nasıl balığın bol olduğu yeri bulduğunuzda demirlerseniz, mindfulness egzersizlerinin içine de kendimizi nefesimizle demirler, dikkatin bir niteliğini olan Açık, Yargısız, Nazik, Arkadaşça bir tutum ile olana yaklaşır, gözlemleriz.
Akıntıya kapıldığımızı hissettiğimiz anda tekrar nefesimizle demir atarız.
Mindfulness Egzersizleri Nelerdir?
Formal Egzersizleri: Beden Taraması, Oturma Meditasyonu, Şefkat Meditasyonu, 15 Dakikalık Nefes Farkındalığı Meditasyonu, Sesler ve Düşünceler Meditasyonu, Farkındalık Meditasyonu, Nefes – Beden Farkındalığı Meditasyonu, 3 Dakikalık Nefes Alanı Egzersizi
İnformal Egzersizler: Mindful Yeme, Mindful Yürüme, Mindful Hareket, Doğru Görüş, Doğru Düşünme, Doğru Konuşma, Doğru Dinleme, Doğru Eylem, Doğru Odaklanmak, Doğru Gelir Modeli, Doğru Farkındalık
Mindfulness ve Egzersiz
Mindfulness’i vücudunuzun herhangi bir yerindeki kas gibi düşünün. Spor salonlarındaki egzersizlerle nasıl kaslarınızı geliştirebiliyorsanız şimdiki zaman farkındalığınızı arttırmak için de mindfulness egzersizi yapabilirsiniz. Mindfulness geliştirebilir bir yetenektir. Bu egzersizler şimdi, burada olmamızı sağlar. Anda kalabilmemizi sağlar. Şimdiki zamana odaklanmak sürekli bir şekilde devam ederse farkındalık seviyemiz oldukça artar.
Bu farkındalık alanı sadece olumlu yönlerinizle sınırlı olmamakla birlikte tüm gerçeklerinizle yüzleşmeyi onları kabul etmeyi size öğretir. Bununla birlikte olaylara karşı iyimserlik düzeyimiz, insanları ve olanları yargılamadan kabul etme becerimiz, sosyal becerilerimiz ve iletişim becerilerimiz gelişir. Dikkatimizi anlık yaşantılara yönlendirebilmeyi, özellikle kendimizde, zihnimizde ve çevremizde olup bitenleri yargılama, etiketleme ve eleştiriden uzak bir şekilde şefkatle ve koşulsuz sevgi ile kabul edebilme yetisini bize kazandırır.
Mindfulness kasemizi büyütmemizi sağlar. An içinde olan her ne ise zorlayıcı, keyifli, kolay, üzücü, olumlu, olumsuz hepsi ile hikayelerimize kapılmadan tüm duyularımız ve duyumlarımızla orada olana yaklaşarak, olan ile yan yana kalabilmeyi sağlar.
Hande Mistili