Ana SayfaKütüphaneAyurvedaKasım Ayurvedik Beslenme

 Mevsimsel Geçişte Beden ve Zihin Dengesi

Kasım ayında, kışa özgü soğuk ve keskin havanın gelmesiyle birlikte bedenimiz de değişim sinyalleri verir. Bu tür bir soğukluk nostalji ve kış romantizmini davet ederken, aynı zamanda Ayurvedik beslenme rutinlerinde de uyum sağlamamız gereken bir dönemi işaret eder. Kasım ayı Ayurvedik beslenme önerileri ile bedeninizin dengesini koruyabilir, zorlu kış mevsimine daha güçlü bir hazırlık yapabilirsiniz.

Ayurveda’ya göre her dosha (Vata, Pitta, Kapha), Kasım ayında kendine özgü beslenme ve yaşam tarzı rutinlerine ihtiyaç duyar. Bu dönem, sonbaharın sonları ile kışa geçiş arasında kalan Visarga dönemi olarak bilinir ve Vata etkilerinin yoğun olduğu bir zamandır. Ayurveda’da Vata dengesi sağlamak, bağışıklık sistemini güçlendirmek ve mevsimsel geçişte bedeni desteklemek için önemlidir.

Kasım Ayında Bedende Meydana Gelen Değişiklikler ve Beslenme İhtiyacı

Soğuk hava daha sürekli hale geldikçe, kan damarları ekstremitelerde ve cilt yüzeyinde daralmaya başlar. Kasım ayında vücudun sıcaklık arayışı artar, cilt kurur, kaslar gerginleşir ve eller ile ayaklar soğur. Öte yandan, mideye artan kan akışı iştahı güçlendirir ve bedeni daha sıcak tutmaya yönelik bir yağ dokusu katmanı oluşturma arzusunu artırır.

Kasım ayında bedenin doğal eğilimi daha fazla kalori almak ve sıcak yiyeceklerle korunmaktır. Bu dönemde, diyet yapmak yerine bedeni besleyici yiyeceklerle desteklemek soğuk algınlığına karşı koruma sağlar. Ayrıca, Ayurveda’ya göre sağlıklı yağlar (ghee, susam yağı, zeytinyağı) bağışıklığı güçlendirmede önemli rol oynar. Kasım ayında besleyici gıdaların tadını çıkararak bedeninize ihtiyaç duyduğu sıcaklık ve dayanıklılığı sağlayabilirsiniz.

Kasım Ayında Hangi Gıdalardan Kaçınılmalı?

Kasım ayında buruk ve acı tatlar, çiğ, soğuk yiyecekler ve diüretik etkili gıdalardan kaçınılması önemlidir. Çiğ sebzeler, kurutulmuş meyveler, baklagiller, patlamış mısır gibi yiyecekler, bedeni kurutur ve zayıflatır. Kasım, bedene topraklayıcı ve yatıştırıcı etkiler sağlayan gıdalarla beslenme zamanıdır. Hareket halindeyken yemek yemekten ve kahvaltıyı atlamaktan kaçının.

Kasım Ayında Sindirim Ateşi (Agni) ve İştah

Kasım ayının soğukluğu, sindirim ateşinin (Agni) güçlenmesini sağlar. Güçlü bir Agni, vücudu soğuk aylarda sıcak tutmada önemlidir. Sonbaharda Vata ve Pitta doshaları, yağ açısından zengin ve daha ağır yiyeceklerden fayda görürken, Kasım ayı beslenme önerileri sindirimi canlı tutmayı hedefler. Özellikle ghee, susam yağı, zeytinyağı gibi sağlıklı yağlar bu dönemde bedeni destekler.


Kasım Ayında Ayurvedik Beslenme Önerileri

Kasım ayında bedenin topraklanmasını sağlayan, ısıtıcı ve besleyici yiyecekleri tercih edin. Tam tahıllar, yulaf, kök sebzeler (tatlı patates, havuç, balkabağı, pancar) gibi yiyecekler sindirimi destekler ve bedenin topraklanmasını sağlar. Yemeklerinize tarçın, zencefil, kakule, muskat, vanilya ve karanfil gibi ısıtıcı baharatları eklemeyi unutmayın. Bu baharatlar sindirim ateşinizi güçlendirir ve Kasım ayında ihtiyaç duyulan daha yoğun gıdaların sindirilmesine destek olur.

Vata Dosha için Kasım Ayı Beslenme ve Günlük Rutin Önerileri

  • Günlük Rutin: Vata’nın kurutucu ve soğutucu özelliklerine karşı ılık, yatıştırıcı ve rutine dayalı aktiviteler faydalıdır. Erken uyumak, meditasyon yapmak ve nefes egzersizleri uygulamak yararlıdır.
  • Beslenme: Vata’yı yatıştırmak için sıcak, baharatlı ve yağlı yiyecekler tercih edilmelidir. Kök sebzeler, mercimek çorbası gibi sıcak yemekler Vata için uygundur. Susam yağı ile masaj yapmak ve zencefil çayı içmek sindirimi destekler.
  • Guna ve Dhatu: Vata’nın kuruluk ve boşluk özelliklerine karşı Meda (yağ dokusu) ve Majja (sinir sistemi) desteklenmelidir. Rasa ve Rakta (kan) dolaşımının sıcak kalması önemlidir.

Pitta Dosha için Kasım Ayı Beslenme ve Günlük Rutin Önerileri

  • Günlük Rutin: Pitta’nın aşırı ısınma eğilimini dengelemek için serinletici aktiviteler önerilir. Stres ve çabuk sinirlenmeyi önlemek amacıyla sakin bir rutin izlenmelidir.
  • Beslenme: Pitta’yı yatıştırmak için serinletici, tatlı ve hafif gıdalar tercih edilir. Hindistancevizi sütü, salatalık, kabak ve taze meyveler Pitta’yı dengeler. Rezene ve gül çayı da tercih edilebilir.
  • Guna ve Dhatu: Kan ve karaciğer sağlığını desteklemek için Rakta Dhatu’ya özen gösterilmelidir. Zerdeçal ve aloe vera gibi bitkiler karaciğeri temizler.

Kapha Dosha için Kasım Ayı Beslenme ve Günlük Rutin Önerileri

  • Günlük Rutin: Kapha’nın ağır ve soğuk doğasına karşı hafif, sıcak ve canlandırıcı aktiviteler önerilir. Sabah egzersizi ile dolaşımı artırmak faydalıdır.
  • Beslenme: Kapha’yı dengelemek için sıcak, hafif ve kuru gıdalar tercih edilmelidir. Sebze ağırlıklı diyet, zencefil, karabiber gibi baharatlarla desteklenebilir.
  • Guna ve Dhatu: Rasa ve Meda dhatusu üzerinde çalışarak, hafif oruçlarla Kapha’nın vücutta aşırı birikimini önleyebilirsiniz.

Kasım Ayında Doshalara Göre Önerilen Sebze ve Meyveler

Kasım ayında önerilen sebze ve meyveler, her doshanın özelliklerine göre belirlenir:

  • Vata Dosha: Tatlı patates, havuç, balkabağı gibi kök sebzeler, Vata’yı yatıştırır. Elma, armut gibi meyveler hafifçe pişirilip tüketilmelidir.
  • Pitta Dosha: Salatalık, marul, brokoli gibi serinletici sebzeler. Nar, armut, kırmızı üzüm gibi meyveler Pitta’yı dengeler.
  • Kapha Dosha: Turp, brokoli, lahana gibi lifli sebzeler Kapha’yı dengeler. Nar, elma gibi hafif ekşi meyveler Kapha’ya uygundur.

Kasım Menü Önerisi

Sabah Kahvaltısı: Yulaflı Elmalı Lapa

  • Malzemeler: 1 su bardağı yulaf, dilimlenmiş elma, 1 çay kaşığı tarçın, bal veya pekmez, bir tutam zencefil.
  • Hazırlanışı: Yulafı suyla kaynatın, elma ve baharatları ekleyin. Hafif koyulaşınca üzerine bal veya pekmez ilave edin.

Öğle Yemeği: Mercimek Çorbası ve Sebzeli Kinoa Pilavı

  • Malzemeler: Kırmızı mercimek, soğan, havuç, zerdeçal, zencefil, kimyon.
  • Hazırlanışı: Mercimek, soğan ve baharatları pişirin, yanında kinoayı haşlayarak servis edin.

Akşam Yemeği: Sebzeli Patates Graten

  • Malzemeler: Patates, havuç, brokoli, kabak, hindistancevizi yağı.
  • Hazırlanışı: Sebzeleri doğrayıp hindistancevizi yağında soteleyin. Az su ekleyerek pişirin.

Kaynakça

  • Dr. Vasant Lad – The Textbook of Ayurveda: Volume 1 & 2
  • Sushruta Samhita
  • Rutucharya ve Sroto Vijnanam Ders Notları

Bir yanıt yazın

error: Content is protected !!
×